بازار وکیل یکی دیگر از شاهکارهای معماری و بي‌مانند هتل صدرا شیراز دوران زندیه است. این بازار در حدود سال‌های 1180 هجري قمري به سبک بازار قیصریه لار (که مربوط به دوران صفویه است) ساخته شده است. راسته غربی چهارسوق (محل تقاطع دو رشته تاق بزرگ را چهار سوق مي‌نامند) دارای 10 جفت مغازه است و در قدیم به نام  ازار«ترکش‌دوزها» معروف بوده اما در حال حاضر مرکز فروش انواع فرش‌های نفیس ایرانی است. راسته شرقی که در شرق چهار سوق قرار دارد، دارای 19 جفت مغازه است و در گذشته به نام بازار «علاقه‌بندان» معروف بوده است اما هم اکنون مرکز فرش و مغازه‌های عطاری است. دسته دیگری نیز از شاخه جنوبی چهار سوق به طرف غرب و موازی بازار ترکش‌دوزها امتداد می‌یابد و از جلوي مسجد وکیل بیرون می‌زند که این قسمت را در گذشته بازار «شمشیرگرها» می‌ناميدند. این بازار دارای 10 زوج مغازه هتل ساسان شیراز است و در سمت شمال آن نیز «کاروانسرای فیل» قرار گرفته است.

بر بالای نوک غربی کوه چهل مقام و روبروی دروازه قرآن، اتاقی در اندازه 4×4 متر از سنگ و ساروج، به صورت گنبدی وجود دارد که سازنده اصلی آن را عضدالدوله دیلمی می‌دانند. وي هنگام ساختن دروازه قرآن، این چهار تاق را نیز بر فراز کوه مشرف به تنگه ساخت تا جایگاه دیده‌بانان و سربازانی باشد که بر رفت و آمد کاروان‌ها و شاهراه ورودی شمال شهر نظارت داشته باشند. در اصل می‌توان گفت گهواره ديد، برج دیده‌بانی و خبررسانی بوده است که از طریق آن نشانه‌ها و اخبار مهم را به دیگر نقاط می‌رسانده‌اند. هتل آپارتمان شمس شیراز  برای فرستادن پیام‌های فوری و مهم از تابش نور آیينه، راه انداختن دود، به کار بردن بوق و شیپور استفاده می‌کردند و در شب‌ها نیز با روشن كردن آتش، برج‌های بعدی را خبر می‌کردند و بدین طریق از برج به برج خبرهای دوردست به پایتخت می‌رسید. هم اکنون در پيرامون این مکان درختکاری شده و یکی از گردشگاه‌هاي زیبای شیراز می باشد. برای رفتن به آنجا باید از بوستان کوهپایه که در دامن کوه چهل مقام قرار گرفته، گذشت و سپس در سینه کش کوه از طریق پلکان سیمانی که توسط شهرداری شیراز ساخته شده به آنجا رفت.

تکیه هفت تنان که یکی دیگر از بناهای کریم خان زند می باشد؛ باغ مصفایی است که در شمال آرامگاه حافظ در دامنه کوه تخت ضرابی (کوه چهل مقام) قرار گرفته و علت نامگذاری هتل پارک سعدی شیراز این بنا به هفت تنان، وجود هفت قبر از هفت عارف در این باغ است که کریم خان زند روی هر کدام، سنگ بزرگ بدون کتیبه ای نصب کرده است. قسمت جالب و تاریخی این بنا تالاری است که سقف آن بر دو ستون بزرگ یکپارچه استوار گردیده است.   باغ نظر در محلی که اکنون موزه زندیه است، سابقا باغ وسیعی به نام باغ نظر بوده که عمارت کلاه فرنگی، ارگ کریم خانی و دیوانخانه را شامل می شده است. کریمخان از هتل پارسیان شیراز  این بنا جهت پذیرش سفرای خارجی و یا انجام مراسم رسمی و مهم استفاده می کرده است. در شاه نشین شرقی عمارت کلاه فرنگی، قبر کریمخان زند قرار دارد.

این بازار از شاهکارهای مهماری دوره زندیه است که هنوز پر جنب و جوش به حیات خود ادامه داده است. بازار وکیل در محله درب شاهزاده جنب مسجد وکیل واقع گردیده هتل ارم شیراز و از ویژگی های این بازار می توان به زیبایی و معماری خیره کننده و طاق های ضربی با حفره های تعبیه شده در آن اشاره نمود که به منظور تهویه هوا ساخته شده است.مسجد وکیل شیرازمسجد وکیل از آثار مشهور دوره کریمخان زند است که جزء هنرمندانه ترین بناهای تاریخی شیراز محسوب می شود. این مسجد در حد فاصل موزه پارس و بازار وکیل واقع شده است. منبر 14 پله آن که از سنگ مرمر یکپارچه ساخته شده از دیدنی های کم نظیر بناست هتل ارگ شیراز و عرض وسیع صحن مسجد در شبستان جنوبی آن 48 ستون سنگی یکپارچه با حجاری های مارپیچ شیاردار وجود دارد که در نوع خود بی نظیر است.

مسجد نصیرالملک در مرکز شیراز و هتل شایان شیراز در محله گود عربان و جنوب خیابان لطفعلی خان زند واقع گردیده است. بانی مسجد؛ میرزا حسینعلی ملقب به نصیرالملک از بزرگان و اعیان شیراز در دوره قاجاریه است. این مسجد از نظر کاشیکاری و مقرنس کاری از زیباترین مساجد شیراز است و ستونهای سنگی آن به تقلید از مسجد وکیل ساخته شده است. این باغ در شمال شرقی شیراز و در نزدیکی هتل کریم خان شیراز آرامگاه سعدی واقع شده است. آب که از چشمه قنات آرامگاه سعدی جاری است این باغ را مشروب می سازد. تمام باغ با درختان نارنج پوشیده شده است. باغ دلگشا در دوره صفویع از باغ های معروف شیراز به شمار می آمده است. عمارت ارزنده ای از زمان قاجاریه در میان این باغ دیده می شود.

شیراز در سال ۹۰۹ هجری به دست صفویه افتاد. هتل جهانگردی شیراز در این دوران بناهای متعددی در شیراز مانند مدرسه خان، قصری در محل «میدان» و حصاری بدور شهر ساخت، کریم خان زند شیراز را در سال ۱۱۸۰ هجری قمری به‌عنوان پایتخت سلطنت خود برگزید. در این دوران شیراز رونقی دوباره یافت و بر جمعیت آن افزوده‌شد. پس از انقلاب، احیا و مرمت آثار تاریخی مورد توجه قرار گرفته‌است هتل آریو برزن شیراز که از مهم‌ترین کارهای انجام گرفته می‌توان به احیای ارگ کریم خان، مرمت و بازسازی آرامگاه خواجوی کرمانی و دروازه قرآن، حمام وکیل و حافظیه اشاره نمود.

مسجد جامع عتیق (معروف به مسجد جمعه، مسجد جامع و مسجد آدینه)، هتل بزرگ شیراز از كهن ترین مساجد شیراز است كه در شرق شاهچراغ قرار دارد. این مسجد دو ایوانی در سال 281 ه. ق. به دستور عمرو لیث صفاری ساخته شد. ساختمان مسجد كه اولین هسته تاریخی شهر شیراز است مشتمل بر بنایی مرتفع است كه دارای چندین حجره و شبستان می باشد. این مسجد بنابر تحقیق آنوبانینی، دارای 6 درب ورودی و خروجی بوده است. دروازه قرآن (دروازه قرآن شهر شیراز( دروازه قرآن شیراز، در نزدیكی تنگ الله اكبر و در میان كوه های باباكوهی و چهل مقام، واقع شده است و یکی از زیباترین دروازه های اسلامی می باشد. هتل زندیه شیراز این طاق در زمان حكومت عضدالدوله دیلمی در فارس، ساخته شد و قرآنی نیز در آن جای داده شد تا مسافرین به بركت عبور از زیر آن، سفر را به سلامت به پایان برسانند. به مرور زمان طاق شكسته و تخریب شد.

شاهچراغ یا شاه چراغ آرامگاهی معروف و متبرک است که امروزه به صورت یکی از مهمترین نقاط دیدنی شیراز تبدیل شده است. آرامگاه مربوطه محل خاکسپاری میر سید احمد، هتل پارس شیراز پسر امام موسی کاظم، امام هفتم شیعیان است و از اینرو زیارتگاه بسیاری از شیعیان گشته است. احمد بن موسی؛ پسر ارشد امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر نمود ولی در راه توسط افراد مأمون، خلیفه عباسی، در شهر شیراز به شهادت رسید. دروازه قرآن شیراز، در نزدیكی تنگ الله اكبر و در میان كوه های باباكوهی و چهل مقام، واقع شده است و یکی از زیباترین دروازه های هتل پارسه شیراز اسلامی می باشد. این طاق در زمان حكومت عضدالدوله دیلمی در فارس، ساخته شد و قرآنی نیز در آن جای داده شد تا مسافرین به بركت عبور از زیر آن، سفر را به سلامت به پایان برسانند. به مرور زمان طاق شكسته و تخریب شد

روایت كرده‌اند كه ارم نام باغی بهشت‌گونه بوده كه شداد هتل الیزه شیراز پسر عماد، پادشاه عربستان، به منظور رقابت با بهشت ساخته بود. تاریخ ساخت و بنیان‌گذار اولیه باغ ارم شیراز، به درستی مشخص نیست؛ ولی توصیف‌هایی از آن در سفرنامه‌های متعلق به قرن دهم و یازدهم هجری آمده است. این باغ؛ تنوع گیاهی بسیار بالایی دارد و انواع مختلف و متنوع گیاهی از اقصی نقاط جهان در این باغ كاشته شده است؛ به شكلی كه باغ به شکل نمایشگاه انواع گل‌ها و گیاهان درآمده است. خواجه شمس الدین محمد شیرازی، غزل سرای بزرگ، متخلص به حافظ و ملقب به لسان الغیب و ترجمان الاسرار، در آغاز سده هشتم هجری در شیراز متولد و هتل جام جم شیراز در سال 792 ه. ق. در شیراز درگذشت. حافظ ،قرآن را بنابر گفته خود، بر چهارده روایت، از بر بوده و از این رو حافظ خوانده شده است. وی علاوه بر جایگاه بسیار والایی که در شعر فارسی دارد، بنا بر تحقیق آنوبانینی جایگاهی بس رفیع در علوم ادب عربی نیز داراست.

حمام وکیل با 11 هزار متر مربع مساحت، 8660 متر زیربنا، 120 متر طول و 80 متر عرض در سال 1187 ه. ق. توسط كریم خان زند در محله درب شاهزاده، خیابان طالقانی فعلی و در حد فاصل حمام وكیل و بازار وكیل ساخته شده است. این حمام بزرگ،از پیشرفته ترین اصول هتل ستارگان شیراز معماری زمان خود برخوردار است. برای مثال؛ ورودی حمام کوچک بوده و با شیبی ملایم به هشتی ورودی که پایین تر از سطح زمین قرار دارد می رسد. عمارت کلاه فرنگی شیراز (آرامگاه وکیل( عمارت کلاه فرنگی (آرامگاه وکیل) در میان باغ زیبایی بنا شده است. در زمان حکومت زندیه، این عمارت باشکوه محل پذیرایی میهمانان و سفیران خارجی و مراسم رسمی و اعیاد مختلف بوده است. بنا به وصیت کریم خان زند (وکیل الرعایا)، جسد وی را در شاه نشین شرقی عمارت دفن کردند و آنرا آرامگاه وکیل نامیدند. این عمارت به صورت هشت ضلعی بوده و هتل رویال شیراز  بوسیله ازاره های سنگی یکپارچه و تزیینات کاشی کاری با نقوش اسلیمی، گل و مرغ، مناظر شکارگاه و صحنه های الهام گرفته از قصه ها و داستان های قدیمی تزیین شده است.